Opgave gezondheid
Een algemeen uitgangspunt voor de inrichting van de ruimte vanuit de invalshoek gezondheid, is dat er altijd een basisinfrastructuur is van zorg(voorzieningen) op loopafstand, sport, cultuur, onderwijs en recreatie.
In Zeist blinken we uit in sport en bewegen. Bewegen heeft een gezonde en preventieve werking. In Zeist is de gemiddelde sportdeelname hoger dan het landelijk gemiddelde. Trends op het gebied van sport zijn bijvoorbeeld de groei van sporten in ongeorganiseerd verband. Dus mensen die zelfstandig een hardloopwedstrijd organiseren, deelnemen aan bootcamps of individueel sporten met hulp van het internet of een applicatie op de telefoon (app).
Sport is niet meer een doel op zich, maar een middel geworden om bijvoorbeeld eenzaamheid tegen te gaan, mensen bij elkaar te brengen, te activeren en de saamhorigheid in een buurt of wijk te versterken. En met een gemeente waar anno 2020 23% van het aantal inwoners (63.000) boven de 65 jaar is, ligt eenzaamheid en een achteruitgaande gezondheid voor velen op de loer.
Ambities gezondheid
We hebben als gemeente een nadrukkelijke ambitie als het gaat om de mate van gezondheid in Zeist: In Zeist wonen gezonde en vitale mensen, die kunnen participeren en deelnemen aan de samenleving op eigen kracht en met de touwtjes in handen.
Dat betekent dus ook dat iedere inwoner, ongeacht een fysieke of mentale beperking, de portemonnee of leeftijd, moet kunnen meedoen in Zeist met datgene wat hij of zij zou willen voor een goed leven in Zeist en zich moet kunnen ontwikkelen. Een goede gezondheid maakt het mogelijk om naar school te gaan, te werken en om sportief bezig te zijn.
Overige ambities op het gebied van gezondheid zijn onder andere:
- Meer gelijke kansen voor iedereen op een goede gezondheid
- Een gezonde en veilige start voor elk kind en opgroeien in een gezonde omgeving
- Goede lucht- en waterkwaliteit, minder geluidshinder en een duurzame voedselvoorziening
Ontwikkelingen
- We stimuleren lopen en fietsen. We maken het centrum van Zeist aantrekkelijk voor en veilig voor voetgangers en fietsers. Meer deelfietsen.
- We onderzoeken de verbreding van de rol van de KNVB campus. De KNVB kan vanuit haar voorbeeldfunctie bijdragen aan de verbindende rol van sport. Ook specifiek binnen de Zeister samenleving voor jongeren die dreigen buiten de boot te vallen.
- Zeist beschikt over een groene natuurrijke omgeving die bijdraagt aan gezondheid en biodiversiteit. Die zowel schone lucht biedt als uitnodigt tot bewegen. En dat willen we behouden. We zetten daarom in op duurzame mobiliteit. Ook onderzoeken we op welke wijze de A28-zone op een duurzame manier ingevuld kan worden, om het effect van lawaai en uitstoot van milieubelastende stoffen tegen te gaan.
Uitgangspunten
De inrichting van de fysieke leefomgeving heeft invloed op de gezondheid, en de bescherming van de gezondheid. De inrichting helpt om gezonde leefstijlkeuzes te vergemakkelijken of simpelweg logischer te maken. Denk aan:
- De inrichting van parken kan kinderen en volwassenen stimuleren meer te bewegen. Meer groen zorgt ook dat de leefbaarheid, gesteldheid van inwoners en de gezondheid verbetert. Ook dragen bijvoorbeeld groene schoolpleinen bij aan een betere ontwikkeling en meer beweging bij kinderen en dus hun algemene gezondheid.
- Ontmoetingsplaatsen in wijken en buurten die inwoners de gelegenheid bieden elkaar te ontmoeten.
- Voldoende speelplezier voor jonge kinderen, en dat deze (groene) speelplekken ook voor pubers en ouderen te gebruiken zijn.
- De blootstelling aan luchtvervuiling en geluid (zoals een drukke verkeersroute) op bepaalde plekken verminderen om gezondheidsschade te beperken.
- Ervoor zorgen dat er geen giftige stoffen in de grond en in het water terechtkomen, zodat ons drinkwater schoon blijft.
- Zorgen voor een juiste aanleg en onderhoud van riolering om te kunnen bijdragen aan onze gezondheid.
- Met elkaar willen we schone lucht blijven inademen. Daarom zorgen we ervoor dat eerder genoemde speel- en ontmoetingsplekken en parken een gezonde uitstraling hebben. Zoals dat ze rookvrij zijn.
- Wij hebben vorig jaar het Schone Lucht Akkoord (SLA) ondertekend. In artikel 1 van dat akkoord staat onder andere dat partijen streven naar een permanente verbetering van de luchtkwaliteit voor iedereen, waarbij wordt toegewerkt naar de WHO-advieswaarden voor stikstofdioxide en fijnstof in 2030. Zie voor het volledige artikel en de betekenis van het SLA zelf de website van Schone Lucht Akkoord.
Gezondheid gaat ver, en draait niet alleen om het niet-ziek zijn!